Dolby Atmos: chuẩn âm thanh mới cho rạp phim

Dolby Atmos: chuẩn âm thanh mới cho rạp phim
Dolby Atmos hỗ trợ phát âm thanh ra cả trăm loa được bố trí khắp xung quanh rạp phim, trên, dưới, trái, phải, giúp âm thanh tái tạo sống động và chân thực hơn, làm thay đổi cách trải nghiệm phim ảnh.

Hệ thống âm thanh mới mang tính cách mạng này ra mắt công chúng Mỹ hồi tháng 6/2012, sử dụng một mạng treo trần gồm cấu hình loa vòm (surround) truyền thống và lần đầu tiên cho phép thiết kế âm thanh dựa trên đối tượng. Dolby cho biết kết quả cuối cùng sẽ làm cho người nghe cảm giác là có vô số loa.

Dolby kỳ vọng hệ thống âm thanh Atmos sẽ phát triển thành công trong cuộc chiến âm thanh phim ảnh sôi động nhất từ khi hệ thống âm thanh 5.1 xuất hiện.

Bộ phim hoạt hình bom tấn Brave (Công chúa tóc xù) vừa ra mắt của hãng Disney Pixar đã được chọn để giới thiệu định dạng âm thanh phim ảnh mới nhất này.

Bộ phim hoạt hình Brave (Công chúa tóc xù) của hãng Disney Pixar dùng định dạng âm thanh phim ảnh mới Dolby Atmos.

4 hãng khác gồm Barco, Immsound, Iosono, và Illusonic 3D đều có những giải pháp âm thanh vòm cạnh tranh nhau ở những giai đoạn phát triển khác nhau, tất cả đều nhằm bổ sung chất lượng cao hơn hiện đang có ở các rạp chiếu phim kỹ thuật số 4K.

Người thắng cuộc về định dạng âm thanh surround mới này có thể thống trị lĩnh vực âm thanh rạp hát, có thể kiếm được hàng triệu đô từ các hãng phim, các chủ rạp chiếu phim và nhất là từ việc đăng ký video gia đình.

Dolby Atmos sẽ được trình diễn cho công chúng tại rạp hát mới Dolby Theatre ở Hollywood, cái nôi của những giải Academy Awards. Đó là rạp uy tín nhất trong số 14 rạp hát ở Mỹ được trang bị để phát định dạng này.

Rạp chiếu phim thương mại đầu tiên của châu Âu có hệ thống âm thanh này là Cinesa Diagonal Mar Screen 9, ở Barcelona (Tây Ban Nha). Hệ thống này sẽ được giới thiệu lần đầu tiên trong tuần này tại triển lãm thương mại CineEurope 2012.

Tại Anh, hệ thống Dolby Atmos được trang bị đầu tiên cho rạp phim London’s Empire, ở quảng trường Leicester Square. Ngày khai trương chưa được công bố, nhưng nếu bộ phim Brave bắt đầu công chiếu ở Anh vào ngày 17/8/2012, thì có thể rạp này sẽ nâng cấp xong trước đó.

Logo Dobly Atmos sẽ xuất hiện lần đầu tiên ở rạp chiếu phim London’ Empire, quảng trường Leicester Square

Stephen Field là phó chủ tịch cao cấp phụ trách về chương trình và sản phẩm của Datasat Digital Entertainment (trước đây là DTS Digital Sound). Ông hiểu biết nhiều về thế hệ kế tiếp của định dạng âm thanh 3D. Datasat sản xuất bộ xử lý âm thanh phim ảnh AP20, được dùng trong các rạp chiếu phim trên khắp thế giới. Và hãng này cũng vừa mới giới thiệu một bộ xử lý phim gia đình cao cấp mới dựa trên bộ xử lý âm thanh này, gọi là RS20i (có giá là 16 nghìn bảng Anh).

Ông cho biết, các hệ thống như Dolby Atmos không những làm thay đổi cách trải nghiệm phim ảnh mà còn thay đổi hoàn toàn cách các nhà thiết kế tư duy về việc làm âm thanh cho phim ảnh.

Theo ông Field mọi yếu tố trong hệ thống trở thành một đối tượng âm thanh riêng biệt và giúp cho âm thanh được phối hợp ngay khi phát ra tại mỗi rạp chiếu phim, tùy theo cấu hình loa trong rạp.

“Nếu bạn có 100 loa dọc theo tường, bạn có thể có âm thanh phát ra từ một loa chính xác quy định bởi nhà thiết kế âm thanh của phim. Nếu loa đó không phát ra được, hay bạn có ít loa hơn trong hội trường, thì hệ thống sẽ tính toán được nơi nào cần được tạo ra một loa ảo, để âm thanh đó vẫn phát ra được hầu như ở cùng chỗ đó."

Mọi yếu tố trong hệ thống Dolby Atmos có thể là một đối tượng âm thanh riêng biệt, có thể đặt ở vị trí nào để tạo ra một trường âm thanh đầy đặn.

Quy trình này được gọi là thể hiện thích ứng (adaptive rendering). Dolby Atmos đạt được hiệu ứng cải tiến âm thanh vòm này bằng cách kết hợp các kênh âm thanh bổ sung với việc hướng âm thanh theo đối tượng. Các kỹ sư có thể đặt một đối tượng âm thanh bất kỳ chỗ nào, với một độ chính xác mà trong các hệ thống 5.1 thông thường không thể đạt được. Kết quả là có được một trường âm thanh đầy đặn và tự nhiên hơn.

Hồi đầu năm nay, đạo diễn Brad Bird, người từng 2 lần đoạt giải Oscar của Viện Hàn lâm điện ảnh Mỹ, đã được dùng thử hệ thống Dolby Atmos. Sau đó ông đã xúc động chia sẻ: “Hôm nay, tôi được xem bản demo @Dolby của các cảnh trong phim INCREDIBLES & MI:GP được làm âm thanh lại bằng hệ thống tối mật mới toanh của họ. Quả là tuyệt vời”.

Tuy nhiên, trang bị một rạp chiếu phim để phát âm thanh vòm sẽ rất tốn kém. Một rạp chiếu phim với hệ thống Dolby Atmos phải dùng thêm 2 dàn loa trên đầu, chạy từ trước ra phía sau, dùng để tạo hiệu ứng tầm cao. Cũng phải có thêm loa surround trên tường 2 bên, với thùng loa gần màn hình hơn nhiều so với chuẩn trước đây.

Hai giàn đỡ khổng lồ được thiết kế cho các bộ loa tầm cao Dolby Atmos đặt trong rạp hát Dolby Theatre ở Hollywood.

Bù lại, các yếu tố âm thanh không bị giới hạn trong bất kỳ các kênh này. Thay vào đó, chúng được lưu trữ với siêu dữ liệu về vị trí ảo và được ấn định vị trí không cố định trong khi phát ra, tùy thuộc vào cách bố trí trong rạp.

Dolby đang tin tưởng rằng làm âm thanh bằng Atmos không tốn nhiều thời gian hay gây bất lợi cho tiến trình công việc hiện thời của hãng phim. Xét cho cùng thì thời gian là tiền bạc. Quy trình hậu kỳ sản xuất này sẽ tự động làm âm thanh 5.1 và 7.1 cho một bộ phim, và những kiểu làm âm thanh này được dùng để phân phối video gia đình và cho các rạp chiếu phim chưa cải tiến. Khẩu hiệu của Atmos là “làm một lần, tối ưu mọi nơi”.

Nguồn: PCworld.com